Boeren verbijsterd om nieuw plan bosaanplant

Verbazing en verontwaardiging alom onder agrarische Twitteraars vandaag. De Nederlandse bouw- en houtsector presenteert in Trouw vandaag, 24 oktober, haar plan waarin staat dat het in dertig jaar tijd 100.000 hectare nieuw bos wil aanplanten. De kosten? 3 miljard euro. De organisaties schermen met klimaatdoelstellingen. Veel bos zou namelijk significant bijdragen aan het terugdringen van negatieve milieueffecten.

Woensdag presenteert de bos- en houtsector haar plan tijdens de Nationale Klimaattop in Rotterdam. Staatssecretaris Dijksma heeft de top bijeen geroepen om tot concrete oplossingen te komen na het VN-klimaatakkoord in Parijs.

Het plan - voor 100.000 hectare nieuw bos in Nederland - komt van natuur- en milieuorganisaties, houtverwerkers, papier- en kartonfabrieken, chemische bedrijven, de timmerindustrie, boseigenaren en beheerders. Zij hebben een jaar aan het plan gewerkt. Wordt hun plan ten uitvoer gebracht, dan levert het naar eigen zeggen een grootschalige bijdrage aan het behalen van de klimaatdoelen in 2050.

In het plan valt te lezen dat Nederland flink op de schop moet. 20.000 hectare nieuw bos moet op bestaande terreinen worden bijgeplant. Daarbij komt 30.000 hectare zogenaamde tijdelijke natuur op landbouwgrond, industrieterreinen en braakliggende bouwgrond. Hiervoor zijn regio’s in het Groene Hart, de Randstad en de Veenkoloniën van Groningen en Drenthe aangewezen.

Nederland telt momenteel 350.000 hectare bos. 11 procent van het landoppervlak. Binnen West-Europa geldt ons land als een van de landen met weinig bos. De landbouw – die 50 procent van alle grond in handen heeft – was niet bij de plannen betrokken.

Wie verder leest komt erachter dat het lang niet alleen om klimaatdoelstellingen gaat. De kwaliteit van de houtproductie moet beter en de houtvoorraad moet beter benut worden. Daarom moet gebruik van hout in de bouw en het bedrijfsleven ook worden gestimuleerd. Naar verwachting verdrievoudigd de vraag naar hout voor bouw, energie en chemie in de komende dertig jaar. 90 procent van al het hout in Nederland wordt nu geïmporteerd uit Europa. In de bestaande bossen moet daarom worden gefocust op de productie, zoals het planten van productievere boomsoorten. Dat hoéft geen nadelige gevolgen voor de natuur te hebben, aldus het plan.

Wie de feiten bij elkaar optelt kan niet anders dan zich afvragen welk doel nu daadwerkelijk bovenaan staat. Wordt het onderwerp klimaatdoelstelling niet alleen gebruikt om natuurorganisaties te paaien en de aandacht van de overheid te trekken? Er is geen klimaatexpert nodig om een simpele rekensom te maken.

De huidige landbouwgewassen zijn veredeld om een zo hoog mogelijke productie te leveren. Daarbij wordt veel CO2 geassimileerd en omgezet in zuurstof. Een gezond gewas suikerbieten – met een opbrengst van 65 ton per hectare – neemt 20.000 kg CO2 op per hectare per jaar. Bij dit proces komt per jaar 13 miljoen liter zuurstof vrij. En dan te bedenken dat de huidige bieten geen 65 maar ook 100 ton per hectare kunnen leveren, waarmee de CO2-uitstoot eveneens stijgt. Uit datzelfde wetenschappelijk onderzoek blijkt bovendien dat een goed gewas tarwe of maïs niet veel achterblijft bij de bieten en zelfs grasland heeft een hoog koolstof-bindend vermogen. Een hectare bos bijplanten is dus helemaal niet zo efficiënt als het 100.000 ha plan ons wil doen geloven. Het is onduidelijk hoeveel CO2 een hectare bos per jaar fixeert. Op internet zwerven vele cijfers rond. Bij zowel de agrarische cijfers als die van de boomlobby worden vraagtekens gezet. Zo levert de verdere verwerking van agrarische producten weer CO2 uitstoot, waardoor de netto winst marginaal zou zijn volgens critici. Echter, dat geldt ook voor het gebruik van bomen als biomassa. Hoe lang moet een bos staan voor het netto voldoende CO2 heeft opgeslagen?

En dan hebben we het nog niet eens over de 3 miljard euro die met het plan is gemoeid. Hoeveel voedselproductie levert de 30.000 hectare (beste) landbouwgrond nu op die in het plan moet worden volgeplant. Wordt de 3 miljard dan niet nog eens uitgegeven door voedsel te importeren? Een vraag die boeren zich stellen na het lezen van dit nieuws. Zeeuws Vlaanderen moet volgens de planmakers 5.000 hectare vrijmaken en Groningen en Drenthe 30.000 hectare. In het Gelderse Rivierengebied is nog eens 15.000 hectare ingetekend.

Klimaatnegatief bosplan van staatsbosbeheer. Elke ha landbouwgrond hier opofferen betekent een veelvoud elders in productie nemen!

— Jaap van Wenum (@jvwenum) October 24, 2016

@jvwenum In jaren '90 was ik betrokken bij ex-post evaluatie van het bosuitbreidingsbeleid (jaren '80). Vooral de onbalans tussen kosten 1/2

— BoerNu (@BoerNu) October 24, 2016

Verdringing van volgens Oxfam Novib meest duurzame voedselproductie ter wereld, wat betekent dit voor klimaat wereldwijd? https://t.co/YvCkQqJD5S

— Adinda Lodders (@AdindaLodders) October 24, 2016

Vrij logisch dat je zoiets doet en bedenkt in het allerrijkste, aller druktste en aller duurste land van Europa. https://t.co/BGgyfWQc4s

— Johan Emmens (@johan_emmens) October 24, 2016

@johan_emmens @dinkland @Natuurvisies @trouw En dan elders op de wereld bos kappen om voedselproductie in stand te houden.

— Örjan Schrauwen (@OSchrauwen) October 24, 2016

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.