De markt voor knolselderij is al het gehele seizoen zeer moeizaam te noemen. Alleen de partijen die aan alle eisen voldoen, kunnen een plekje vinden. Na een flinke areaaluitbreiding en goede oogst zitten de bewaarloodsen nog relatief vol. Is er licht aan het einde van de tunnel?
"Het is verschrikkelijk moeilijk om iets positief te zeggen over de knolselderijmarkt", zo begint Kees Vrolijk. Hij is voorzitter van de Knolselderijtelersvereniging Nederland, waar de meeste Nederlandse telers bij zijn aangesloten. "Boeren, en daarmee ook de markt, zijn uiterst gevoelig voor stemming. De komende 4 weken moet het gebeuren voor de overgebleven partijen."
Stabiel areaal
Aan de vooravond van het bewaarseizoen was Vrolijk bang voor de meeropbrengst en areaaluitbreiding. "Daar betalen we nu de tol voor." Uit CBS-cijfers blijkt dat het areaal gegroeid is naar ruim 1.900 hectare. Dat was in 2016 nog 1.700 hectare. Voor een dergelijk klein gewas is een groei van 12% substantieel. De telersvereniging verwacht dat het areaal dit niveau in 2018 blijft hanteren. Plantgoed voor de hoofdoogst is reeds in januari besteld, waardoor niet echt op het magere seizoen is geacteerd.
Dankzij het goede groeiseizoen is de opbrengst geweldig geweest; zo’n 18% boven het meerjarig gemiddelde. "De maatvoering is op dit moment het allerbelangrijkste", weet Vrolijk, die zelf knolselderij teelt op zijn bedrijf in West-Brabant. "Ook de aanwezigheid van residuen (MRL’s) en de kwaliteit zijn van groot belang. De toppartijen die aan alle eisen voldoen, gaan nu voor €0,10 per kilo weg. Dat is veel te weinig. Dit wordt betaald voor knollen tussen de 900 en 1.100 gram. In een normaal seizoen is 1.250 gram geen probleem. Dit jaar wel."
Industriemarkt
Knolselderij beneden de 900 gram vindt nog een plekje, maar de grove partijen van 1.500 gram zijn moeilijk te slijten. Zelfs een goede kwaliteit kan niet bij helpen. Het is wat de gek ervoor geeft. "De industrie neemt weinig product af. Doorgaans is het volume richting deze tak wel de moeite waard", aldus de voorzitter. "Door het zonnige weer neemt de consumptie van salades toe. Misschien dat zo ook meer vraag naar knolselderij ontstaat."
Hij geeft toe dat het zoeken is naar lichtpuntjes. "De hoofdmoot van de vroege machinaal gerooide knollen zal later zijn; misschien ontstaat er tot 1 augustus een gat, waar de oude oogst van kan profiteren. Tot die tijd zijn er zeker oude knollen nodig. De prijs zal geen grote kentering meemaken, maar misschien verbetert het nog wat. Het 'gewone' volume hebben afnemers verwerkt. Het zijn de overkilo’s die boven de markt hangen."
Polen
Vrolijk is net terug van een studiereis in Polen. Dit land is grootafnemer van knolselderij en teelt zelf een fors areaal. "De afgelopen 2 maanden zijn uitzonderlijk droog geweest in het zuiden, waar wij bedrijven hebben bezocht. Dit volgde een nat voorjaar op. De knolselderij is nu op. Deze week is gestart met het rooien voor de versmarkt. Dit land wil echter geen grove knollen hebben; dat is een uitdaging. Ook dichter bij huis, in Rijnland-Palts en Zuid-Limburg, worden knollen met loof gerooid. Deze markt is niet met de bewaarknollen te vergelijken, maar heeft wel invloed op de stemming."
Een gelijk areaal biedt weinig hoop op verbetering. Toen het vorig jaar in juli ging regenen, groeide de oogst goed. Of dat dit jaar weer het geval is, moet nog blijken. "Eigenlijk moeten we onze poot stijf houden", oppert Vrolijk. "In de supermarkt zie ik fair trade-stickers voor de Colombiaanse boer. Knolselderij kost in de winkel €1, terwijl wij €0,10 ontvangen. Ergens blijft er heel wat aan de strijkstok hangen. Is dat fair trade? De komende 4 weken worden cruciaal voor de overgebleven partijen. Hopelijk kunnen ze allemaal een plekje krijgen, zonder achter de schuur te eindigen."