Met sojaverklaring
Nederland bekrachtigt grondstofambitie
Nederland ondertekent maandag, samen met 12 ander EU-lidstaten, in Brussel een ‘sojaverklaring’. Met deze verklaring onderstrepen de landen hun ambitie om minder afhankelijk te worden van de soja import en de non-GMO teelt in eigen land aan te sporen. De verklaring geldt ook voor andere eiwithoudende gewassen.
Tijdens de EU-raad van landbouwministers half juni riepen Duitsland en Hongarije op tot het ondertekenen van een EU-sojaverklaring. Deze verklaring werd toen al breed ondersteund. Maandag 17 juli worden de officiële handtekeningen gezet. 13 lidstaten pleiten ervoor het tekort aan plantaardig eiwit te verkleinen, door minder te importeren en zelf meer eiwitgewassen te telen. Dat moet de landbouw duurzamer maken, zo zeggen de initiatiefnemers.
Ontbossing en GMO tegengaan
De Europese teelt draait louter om niet genetisch gemodificeerde sojarassen. Dat is namelijk een knelpunt van de import, die voornamelijk uit de VS en Zuid-Amerika komt. In Zuid-Amerika wordt oerwoud gekapt om soja te kunnen telen. Ook dat is een doorn in het oog van de EU-landen. Niet alle lidstaten ondersteunen het plan om lokaal grondstoffen te telen.
Green Deal
Afgelopen september ondertekende de ministeries van Economische Zaken en Infrastructuur & Milieu gezamenlijk een initiatief, samen met Agrifirm, om in Nederland 10.000 hectare sojabonen te telen. Met deze ‘Green Deal Soja in Nederland’ is een voorzet gegeven voor de sojaverklaring. Toeleverancier Agrifirm tracht al jaren de sojateelt vaste grond onder de voeten te geven in ons land, met een wisselend succes. Zo daalde het areaal soja in 2016 nog. Hoeveel die in 2017 bedraagt is niet bekend.
Deal met Alpro
De drie noordelijkste provincies van Nederland; Drenthe, Groningen en Friesland, zijn geoormerkt voor de sojateelt. Hier past de teelt het beste in de bouwplannen van akkerbouwers en veehouders. Daarnaast heeft Agrifirm afspraken met voedselproducent Alpro, die de nedersoja gebruiken om sojamelk van te maken. Recent kondigde het bedrijf aan ook in België lokaal geteelde soja te gaan gebruiken. De fabriek van Alpro staat namelijk bij onze zuiderburen.
Op zoek naar vroege rassen
De teelt heeft in ons land twee grote bottlenecks. Er zijn geen vroeg afrijpende rassen voorhanden en de opbrengst ligt gemiddeld niet op een rendabel niveau. Er zit echter een groot verschil tussen de beste en slechtste 25%, tonen de ervaringen van Agrifirm aan. In een nat najaar is de oogst van soja een probleem. Die vindt pas in oktober plaats, waardoor de vraag naar vroege rassen groot is. Wageningen University & Research ontwikkelt samen met de toeleverancier nieuwe rassen die geschikt zijn voor Nederlandse omstandigheden.
Import versus productie
Volgens de sojaverklaring importeert de EU jaarlijks ruim 36 miljoen ton sojabonen en afgeleide producten. De Europese productie bedraagt 960.000 tot bijna 2 miljoen ton. Vooral in Centraal- en Oost-Europa wordt op een steeds grotere schaal soja geteeld. Onder andere via het initiatief Donau Soja. Agrifirm is niet het enige Nederlandse bedrijf dat pioniert met soja, maar wel de grootste. Voor 2017 budgetteerde het 500 hectare van de teelt. Daarvoor is een sojapool in het leven geroepen, die vergelijkbaar is met de granenpool. Naast de noordelijke provincies zijn ook boeren elders in Nederland welkom zich aan te sluiten. Telers ontvangen een premie tot ruim €200 per hectare, met een maximum van 10 hectare. In 2015 bedroeg de poolprijs van soja bij Agrifirm €502,50 per ton, bij een gemiddelde hectareopbrengst van 2.900 kg.
140
hectare
Areaaldaling
In 2016 werd in Nederland op 9.000 hectare eiwitrijke gewassen verbouwd. De cijfers geven een wat vertekend beeld, omdat luzerne hier ook onder valt. Met bijna 8.300 hectare is dit verreweg het grootste gewas. De oppervlakte soja bedroeg vorig jaar 140 hectare, tegenover 190 in 2015 en 110 in 2014. Met 420 hectare was het gewas veldbonen in 2016 het grootste eiwitgewas, afgezien van luzerne.
Volgens de voorlopige areaalcijfers van 2017 bedraagt het areaal peulvruchten in 2017 dik 3.000 hectare. Dat is een plus van 210 hectare op 2016. Met 600 hectare zijn kapucijners en grauwe erwten het grootste gewas, gevolgd door veldbonen met 570 hectare. Het gewas soja is in de landbouwtelling van 2017 niet meegenomen.
Wilt u dagelijks op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op de grondstoffenmarkt? Klik dan hier >
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
