Gegoochel met cijfers aardappelopbrengst

De NEPG verwacht dat de consumptieaardappeloogst, vergeleken met het 5-jarig gemiddelde, gemiddeld 8% lager zal uitpakken dan de gemiddelde hectareopbrengst in de EU-5. Die hectareopbrengst blijft steken op 40 ton per hectare. Ook de Europese Commissie verwacht in het MARS-bulletin een opbrengst die 8% lager ligt.

Verschillen in prognoses
Ferdi Buffen, directeur van aardappelhandelshuis Weuthen, maakte eind augustus bekend dat hij een consumptieaardappeloogst (EU-5) verwacht van 20 miljoen tot 22 miljoen ton. Echter, tussen de 20 miljoen ton en 24 miljoen ton zit nogal een verschil.

Daarbij moet wel opgemerkt worden dat Buffen misschien wat te negatief was. Hij schatte de oogst in Duitsland namelijk op 8,5 miljoen ton, terwijl analisten op een verwachte oogst van 9,5 miljoen ton uitkwamen. Ook schatte Buffen de situatie in Groot-Brittannië waarschijnlijk te negatief in.

In de actuele prognoses (halverwege september) worden de opbrengsten in Groot-Brittannië namelijk iets positiever ingeschat. De hoofdoogst in het land is pas net gestart. Daarnaast wordt er gemeld dat er toch nog wel wat kilo's bij zijn gekomen, mede doordat de oogst zo lang mogelijk is uitgesteld.

Analisten van AHDB verwachten dat de opbrengsten ongeveer 10% onder het 5-jarig gemiddelde zal liggen en 16% onder het niveau van vorig jaar zal uitkomen. Dat zou betekenen dat de Britse aardappeloogst op circa 5,2 miljoen ton zal uitkomen, tegen 6,2 miljoen ton in 2017.

Naast een serieus gebrek aan grofte, is ook de kwaliteit dit seizoen een issue. ADHB spreekt over veel doorwas, waardoor het aannemelijk is dat Britse kopers het vasteland op moeten om aardappelen te kopen.

België is flink getroffen
PCA en Fiwap schatten de opbrengsten in België ook flink lager in. Zij verwachten dat de opbrengsten voor aardappelen van het ras Fontane 18% lager liggen. Daarbij is de verwachting dat Bintje gemiddeld een opbrengst van 34 ton per hectare behaald (30% minder dan het 5-jarig gemiddelde). 

Aardappelhandelshuis Bruwier kwam zondag 16 september naar buiten met proefrooicijfers. Die toonden voor Bintje een opbrengst van 34,2 ton per hectare, waarbij slechts de helft in de categorie 50 millimeter opwaarts viel. De cijfers toonden voor aardappelen van het ras Fontane een opbrengst van 39,4 ton per hectare, waarbij 73% in de categorie 50 millimeter opwaarts viel.

Als de proefrooicijfers van Bruwier vergeleken worden met het 5-jarig gemiddelde, dan zou dat betekenen dat de opbrengst in België 30% lager ligt. Echter, wanneer de cijfers van PCA en Fiwap vergeleken worden met het 5-jarig gemiddelde, dan gaat het om een afname van 25%.

Frankrijk enigszins onduidelijk
Als het om Frankrijk gaat, dan zijn er maar weinig concrete cijfers bekend. Wel is er een doorrekening gemaakt van het grotere areaal in combinatie met een lagere aardappeloogst. Een feit is in ieder geval dat de voor de fritesmarkt belangrijke teeltgebieden grenzen aan de regio's waar goede oogstindicaties van bekend zijn. 

In die zin zal de Franse oogst van fritesaardappelen fors lager zijn dan het meerjarig gemiddelde. In de wat zuidelijker gelegd teeltgebieden worden voornamelijk tafelaardappelen verbouwd. Daarvan is bekend dat de oogst redelijk zal zijn, mede vanwege de mogelijkheid tot beregenen. Het CNIPT verwacht uiteindelijk dat de oogst 12% lager zal liggen.

Ook in Nederland zal de opbrengst naar alle waarschijnlijk lager uitvallen, zo verwacht VTA. De vereniging verwacht dat de oogst 16% lager uitkomt, in vergelijking tot het 5-jarig gemiddelde. De gemiddelde hectareopbrengst zal dan uitkomen op 36,42 ton per hectare. Andere bronnen (proefrooiingen van verwerkers en handelshuizen) spreken echter van zeker 20%.

Wat is de conclusie?
De waarheid van de prognoses zal waarschijnlijk in het midden liggen. De invloed van Duitsland moet niet onderschat worden, gezien dat land het meeste gewicht in de schaal legt. Daarnaast heeft de droogte daar in met name het noorden van het land wellicht de meeste impact gehad. Het land kan daarom met recht een 'dark horse' genoemd worden.

Een opbrengst van krap 23 miljoen ton komt daarmee waarschijnlijk het dichtst in de buurt van de waarheid. Dit is fors minder dan de 28 miljoen ton die bij gemiddelde opbrengsten geoogst hadden kunnen worden. Daarbij rijzen de volgende vragen: hoe is de kwaliteit van de aardappelen, wat is de invloed van doorwas en welk deel van de aardappelen zit in de categorie 50 millimeter opwaarts.