Alle grote aardappelverwerkers die in Nederland actief zijn, hebben hun vaste prijscontracten voor oogst 2018 gepubliceerd. Een eenduidige trend met prijsverlagingen is zichtbaar. Boerenbusiness zet de overeenkomsten en onderlinge verschillen op een rij.
Dit overzicht richt zich op de prijzen die de 5 grote aardappelverwerkers in gesprek met Boerenbusiness hebben gecommuniceerd. Farm Frites en LambWeston/Meijer communiceren louter de mutaties. De andere verwerkers noemen concrete prijzen. In onderstaand overzicht wordt de genoemde prijs voor oogst 2018 vergeleken met die van oogst 2017 (voor de rassen Fontane en Innovator).
Bedrijf | Fontane | Innovator | ||||
2017 | 2018 | Verschil | 2017 | 2018 | Verschil | |
Af land | ||||||
Agristo* | € 10,50 | € 9,00 | - € 1,50 | € 11,50 | € 10,00 | - € 1,50 |
Aviko | € 9,50 | € 8,65 | - € 0,85 | € 10,75 | € 10,15 | - € 0,60 |
Farm Frites* | € 9,50 | € 8,25 | - € 1,25 | € 11,00 | € 9,75 | - € 1,25 |
McCain | € 10,20 | € 9,50 | - € 0,70 | € 10,75 | € 10,00 | - € 0,75 |
LWM | € 9,20 | € 8,20 | - € 1,00 | € 10,50 | € 9,50 | - € 1,00 |
Week 17 | ||||||
Agristo* | € 15,00 | € 13,60 | - € 1,40 | € 16,00 | € 14,60 | - € 1,40 |
Aviko | € 13,47 | € 12,87 | - € 0,60 | € 14,72 | € 14,37 | - € 0,35 |
Farm Frites* | € 13,55 | € 12,80 | - € 0,75 | € 14,35 | € 13,60 | - € 0,75 |
McCain | € 13,50 | € 12,80 | - € 0,70 | € 14,25 | € 13,92 | - € 0,33 |
LWM | € 13,00 | € 12,20 | - € 0,80 | € 14,50 | € 13,50 | - € 1,00 |
Eind juni | ||||||
Agristo* | € 17,00 | € 16,40 | - € 0,60 | -- | -- | -- |
Aviko | € 15,61 | € 15,01 | - € 0,60 | € 16,86 | € 16,51 | - € 0,35 |
Farm Frites* | € 15,55 | € 14,80 | - € 0,75 | € 16,30 | € 15,55 | - € 0,75 |
McCain | € 15,16 | € 14,46 | - € 0,70 | € 16,26 | € 15,93 | - € 0,33 |
LWM | € 15,05 | € 14,25 | - € 0,80 | € 16,55 | € 15,55 | - € 1,00 |
In het bovenstaande overzicht worden de kale prijzen, exclusief premies en toeslagen, weergegeven.
*Agristo en Farm Frites hanteren een maatsortering van 35 millimeter opwaarts. Bij andere verwerkers is dit 40 millimeter opwaarts. De blanco plekken zijn het gevolg van ontbrekende gegevens. Agristo hanteert geen vast prijscontract voor Innovator (levering eind juni). Bij Aviko geldt voor levering van 40 ton per ha (45 ton bij Fontane) een bonus van €0,50 per 100 kilo. De prijs voor Fontane van McCain is opgesplitst in een prijs voor 40-50 millimeter en 50 millimeter opwaards. De vermeldde prijs slaat op die laatste.
Eensgezinde verlaging door marktwerking en pootgoedvoorziening
Alle aardappelverwerkers grijpen het marktverloop aan om een correctie door te voeren in hun contracten voor seizoen 2018/2019. In de af land periode bedraagt de gemiddelde verlaging €1,04 per 100 kilo. Voor levering week 17 is dat €0,80 per 100 kilo en eind juni komt het gemiddelde uit op €0,64. De 5 verwerkers zijn eensgezind. In de af land periode zijn de grootste verlagingen merkbaar.
Er is niet direct 1 lijn te trekken in de onderlinge verschillen. In sommige periodes is het verschil groter en in andere periodes is deze weer kleiner. Zo is het gat tussen de 5 fabrieken (wat betreft Fontane en Innovator) voor week 17 kleiner geworden maar voor week 26 nam dit juist toe.
Alleen Farm Frites merkt op dat de contractprijs gedeeltelijk afneemt door de dalende pootgoedprijzen. De andere verwerkers houden de prijzen van het uitgangsmateriaal gelijk. Agristo voert een lichte prijsdaling door voor pootgoed.
Aardappelvolumes blijven ongewijzigd
Agristo en Aviko hebben de verwerking in 2017 uitgebreid; vooral in de grondstofbehoefte is voorzien. Over de gehele linie wordt het te contracteren volume niet verlaagd. Niemand durft op wederom een topoogst te gokken.
Agristo biedt de akkerbouwers in West-België en Noord-Frankrijk wel groeimogelijkheden. Hun fabriek in Wielsbeke kan extra aardappelen gebruiken. Door de huidige beschikbaarheid aan aardappelen krijgt het af land segment met serieuze productieverlagingen te maken. Sowieso start de sector minimaal 2 weken later met de nieuwe oogst.
Areaal aardappelen geeft geen krimp
Het contracteringsproces wordt dit jaar niet als moeizaam gezien. Dat is de stemming die te bespeuren is in de markt. De belangrijkste reden hiervoor is een gebrek aan alternatieven. De prijsvorming van akkerbouwgewassen staat onder druk en biedt geen gelijkwaardige alternatieven. De woordvoerders van de verwerkers rekenen dan ook met een gelijkblijvend areaal.
De vroege fritesaardappelteelt voor levering af land heeft als enige het vooruitzicht om te krimpen, door fors verminderde behoefte van verwerkers. De vraag is echter of deze oppervlakte wordt ingevuld met bewaarrassen.
Verwerkers sturen op meerjarige afspraken
Een lichte trend voor het afsluiten van 2- en 3-jarige contracten is zichtbaar. Vooral Farm Frites steekt hierop in met een plus van €0,35 en €0,75 per 100 kilo. LWM en McCain geven aan deze mogelijkheid al jaren aan te bieden. Bovendien heerst het idee dat de animo voor meerjarige afspraken in een slechte markt minder is dan bij een markt met hoge prijzen. Agristo onderstreept zijn 1-jarige contracten. De Belgische fritesproducent zit graag ieder jaar aan de onderhandelingstafel.
Aviko Potato kiest als enige voor andere insteek
Van de 5 aardappelverwerkers zetten 4 hun strategie onveranderd door. McCain biedt een premie op fritesaardappelen bewaard in kisten en LWM stuurt op een aardappelbewaring met mechanische koeling. Over de gehele linie is zichtbaar dat er langer op een kwalitatief goede oude oogst wordt doorgedraaid, waardoor het af land seizoen significant afneemt.
Aviko Potato vervangt hun kwaliteitstoeslag met het bonus-malussysteem. Wie stuurt op punten, grofte, bakkleur en onderwatergewicht kan een significante premie ontvangen. Afhankelijk van de leverperiode komt de contractprijs, bij de maximale premie, gelijkwaardig of zelfs boven die van 2017 uit.
Conclusie
Nu het contractseizoen weer van start is gegaan, lijken de meeste verwerkers eenzelfde lijn te volgen. De drang bij telers om te groeien in de aardappelteelt is groot, want alternatieve teelten lijken niet aanwezig. Over een periode van 5 jaar lijken de fabrieken zichzelf vorig jaar in de voet te hebben geschoten. Dit door (na een duur jaar) de contractprijzen 'te hoog' in te zetten. Het gevolg is een areaalgroei en, gezien de huidige dagprijs, een te hoge prijs voor de contractaardappelen.
Daar wordt dit jaar een correctie op gemaakt. Dit is ook ingegeven door de extreem lage prijzen in de huidige dagmarkt. Contractaardappelen van €13 (bij een dagprijs van €25) voelt heel anders aan, dan een contractprijs van €12 (bij een dagprijs van €3). Ook de fabrieken lijken de waan van het seizoen te volgen en baseren hun prijsvorming op vraag en aanbod van telers, aangaande de behoefte om voor vaste prijzen te telen.
Interessant is om te zien of veel telers zullen ‘shoppen’ in de markt of dat ze kiezen voor hun huidige afnemer. Uit onderzoek blijkt dat over het algemeen zo’n 60% van de aardappeltelers nooit overweegt om te switchen van afnemer.
Lees ook het gehele dossier met alle contractprijzen voor seizoen 2018/2019.